Błonnik pokarmowy i jego rola w codziennej diecie
Błonnik (inaczej włókno pokarmowe) staje się coraz powszechniej poruszanym tematem dietetycznym. Jego korzystne działanie jest zauważane zarówno przez miłośników sportu i zdrowego trybu życia jak i przez specjalistów z zakresu medycyny. Spożycie błonnika w przeciętnym modelu żywieniowym jest zdecydowanie zbyt niskie.Wysokoprzetworzone, oczyszczone produkty, które zdobywają coraz większą popularność w codziennej diecie zawierają ten składnik w bardzo ograniczonej ilości lub nie zawierają go wcale.
Zapotrzebowanie na błonnik dorosłego, zdrowego człowieka wynosi od 25 do 40g na dobę.
Możemy wyróżnić dwie frakcje błonnika pokarmowego- rozpuszczalną i nierozpuszczalną. W skład błonnika wchodzą takie substancje jak: celulozy, ligniny, hemicelulozy (fakcja nierozpuszczalna) oraz pektyny, gumy i śluzy (frakcja rozpuszczalna). Są to substancje zawarte w produktach roślinnych.
Główne źródła błonnika pokarmowego:
- świeże warzywa oraz owoce,
- gruboziarniste kasze,
- nieoczyszczona mąka i produkty na jej bazie, płatki i otręby.
- orzechy i nasiona.
Błonnik pokarmowy wykazuje wiele korzystnych dla organizmu działań. Reguluje on pracę jelit, obniża poziom cholesterolu we krwi, redukuje poposiłkowe stężenie glukozy. Ponadto błonnik sprzyja obniżeniu ilości spożywanego w ciągu dnia pożywienia. Dzięki jego zdolności do chłonięcia wody zapewnia dłuższe uczucie sytości. Jest też cennym źródłem energii dla komórek nabłonka jelit. Probiotyczne bakterie bytujące w przewodzie pokarmowym, poprzez hydrolizę włókna pokarmowego uzyskują niezbędne im do rozwoju i pożytecznej pracy składniki enegetyczne.
Błonnik pokarmowy polecany jest w procesie leczenia wielu stanów chorobowych- cukrzycy typu II, otyłości, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń gospodarki lipidowej, zespołu jelita drażliwego czy uchyłków jelita grubego. Istnieją również doniesienia o jego działaniu antynowotworowym oraz przeciwzapalnym.
Bibliografia:
1. Bienkiewicz M, Bator E., Bronkowska M.: Błonnik pokarmowy i jego znaczenie w profilaktyce zdrowotnej.
2. Kunachowicz H, Wojtasik A: Błonnik pokarmowy (włókno pokarmowe), w: Normy żywienia dla populacji polskiej- nowelizacja