Czy operacja bariatryczna to droga na skróty?
Otyłość jest chorobą przewlekłą o złożonej etiologii charakteryzującą się nadmiernym gromadzeniem tkanki tłuszczowej, wpływającą niekorzystnie na stan zdrowia. Powikłania otyłości pogarszają jakość życia i prowadzą do wielu schorzeń. Leczenie otyłości można podzielić na leczenie niefarmakologiczne polegające na modyfikacji nawyków żywieniowych i stylu życia, leczenie farmakologiczne oraz operacyjne.
Trwała redukcja masy ciała przynosi wiele korzyści. Poprawia parametry metaboliczne pacjentów, jest podstawą profilaktyki i leczenia nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii oraz cukrzycy. Pozwala również zredukować lub wyeliminować ból stawów kolanowych, obrzęki nóg, chrapanie i wiele innych dolegliwości.
Operacja bariatryczna nie jest leczeniem pierwszego rzutu, natomiast jest metodą dla osób, u których nie udało się uzyskać oczekiwanej redukcji masy ciała, pomimo leczenia zachowawczego. Decyzja o leczeniu chirurgicznym podejmowana jest przez zespół specjalistów, w którego skład wchodzi dietetyk. Leczenie chirurgiczne uznaje się za najskuteczniejszy sposób leczenia otyłości olbrzymiej. Liczba wykonywanych zabiegów bariatrycznych z roku na rok znacząco wzrasta. Do opreacji bariatrycznej kwalifikowane są osoby w wieku 18-60 lat z otyłością III stopnia oraz osoby z otyłością II stopnia, u których stwierdzono choroby towarzyszące takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu 2, niewydolność serca, bezdech senny, chorobę zwyrodnieniową stawów etc.
CHLO (chirurgiczne leczenie otyłości) nie jest drogą na skróty, ponieważ bez zmiany nawyków żywieniowych i stylu życia pacjent może nie osiągnąć założonej masy ciała oraz naraża się na wystąpienie efektu jo-jo. Efekt jo-jo to cykliczne chudnięcie, a następnie przybieranie na wadze mogące występować wielokrotnie. Badania pokazują, że efekt jo-jo dotyczy nawet 16-37% pacjentów po zabiegu i ma negatywny wpływ na samopoczucie oraz stan zdrowia. Zmiana stylu życia powinna zacząć się już przed operacją, aby nowe nawyki zostały utrwalone. W okresie pooperacyjnym pacjent zobowiązany jest do konsekwentnego przestrzegania ścisłych zaleceń lekarskich oraz dietetycznych. CHLO sprzyja utracie masy ciała między innymi przez zmniejszoną pojemność żołądka, zmniejszony apetyt oraz zmianę w wydzielaniu hormonów, natomiast wypracowanie trwałych efektów jest możliwe po wprowadzeniu trwałych zmian nawyków.
Bibliografia:
1. Otyłość- pandemia współczesnych czasów, https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/otylosc-pandemia-wspolczesnych-czasow [dostęp 29.11.2023]
2. Forum Medycyny Rodzinnej, 2014, tom 8, nr 5, 211-216
3. A. Brończyk-Puzoń, J. Nowak, A. Koszowska, A. Dittfeld, E. Dziąbek, Algorytm leczenia otyłości. Obesity treatment algorithm.